Poput ljudi i automobili imaju "disajni" sistem. Bez obzira na koncepcijske razlike u oba slučaju suština je ista, a to je dovođenje vazduha do vitalnih organa. U prvom slučaju to su pluća, a u drugom komora za sagorijevanje.
Kod automobila je logika sljedeća. Naime, što više vazduha dođe do komore za sagorijevanje to se u nju može ubrizgati više goriva. Što je zajednička smjesa vazduha i goriva ravnomjernija, bogatija i zapreminski veća, veća je i kinetička energija koja nastaje kao rezultat pomjeranja klipa unutar cilindra.
Međutim, kod savremenih motora izduvni sistem je jednako važan koliko i sam usis. Naime, konstrukcija prvih motora bila je relativno jednostavna s mnogo manjim brojem pokretnih komponenti nego što je danas slučaj. Vremenom u potrazi za većom snagom i manjim zagađenjem životne sredine proizvođači su na motore i izduvni sistem počeli dodavati neke nove komponente poput EGR ventila, DPF filtera i katalizatora.
Prvi od njih pojavio se katalizator. Naime, prilikom sagorijevanje goriva u motoru dolazi do različitih hemijskih reakcija pa se tako u izduvnom sistemu mogu naći voda, karbon dioksid i karbon monoksid, azotni oksidi, te karbonhidrogen. Osnovni zadatak katalizatora je da zahvaljujući saću izrađenom od slojeva platine, rodijuma i paladijuma pomoću hemijskih reakcija štetne gasove pretvori u one koji su bezopasni po ljudski organizam.
Kao komponenta motora s ekološkim predznakom EGR ventil je zadužen za recirkulaciju izduvnih gasova i njihovo djelimično vraćanje u komoru radi ponovnog sagorijevanja i smanjenja štetnih komponenti u izduvnim gasovima. Ovom komponentnom upravlja elektronski menadžment motora, koji neophodne podatke o radu prikuplja uglavnom od senzora i lambda sondi. Podsjećamo da je EGR postao obavezan za sve automobile od 1996. godine i da ga danas mnogi vozači doživljavaju kao bespotrebnu komplikaciju, koja je podložna prljanju i skupljanju tvrdokornih naslaga čađi.
DPF je kao treća komponenta čiji je zadatak smanjivanje zagađenja životne sredine i prečišćavanje sadržaja izduvnih gasova postao obavezan za dizelske motore od 2008. godinu dana prije stupanja na snagu Euro 5 ekoloških standarda. Osnovni zadatak DPF sistema je naknadna obrada izduvnih gasova kod dizel motora. Njegova struktura je izrađena od keramike i ima oblik saća čija funkcija je da filtrira izduvne gasove i zadrži krute čestice čađi nastale sagorijevanjem dizela u motoru. Te čestice su i najveći problem disajnih puteva, odnosno izduva automobila čija optimalna protočnost je od primarne važnosti za ispravan i dugotrajan rad motora.
Održavanje usisnog i izduvnog sistema odnosno vazdušnih puteva motora prije i nakon izlaska iz komore za sagorijevanje do sada se uglavnom svodilo na mehaničke zahvate s kojima su se nagomilane nečistoće u vidu čađi, pepela i prašine fizički čistile. To čišćenje obavlja se manuelnim struganjem ili hemijskim ispiranjem saća pod kontrolisanim pritiskom tečnosti kako ne bi došlo do oštećenja. U poslednje vrijeme sve popularnija je i metoda dekarbonizacije. Riječ je o neinvazivnoj metodi za koju je samo potrebno obezbijediti nesmetan pristup usisnom sistemu vozila.
Ukoliko bismo željeli slikovito povezati ljudski organizam i automobil s dekarbonizacijom mogli bismo reći da je ovaj proces preventivnog karaktera kao što je i pranje zuba preventivna metoda zaštite od karijesa. Dakle dekarbonizacija nema mogućnost razbijanja tvrdokornih naslaga čađi koje se godinama skupljaju u samom motoru, na diznama, karikama, čelu klipa ili stijenkama cilindara, zatim u izduvnom sistemu automobila i u sistemu recirkulacije izduvnih gasova niti je riječ o „čudotvornom preparatu“ koji će vratiti pohabane komponente u fabričko stanje.
Dekarbonizacija je fini sistem čišćenja navedenih komponenti koji se preporučuje praktikovati dok je motor vozila još u odličnoj formi, negdje oko 50.000 pređenih kilometara, kada se u njemu još nisu stvorile tvrdokrne naslage karbona. Dekarbonizaciju motora moguće je sprovesti hemijski pomoću posebnih sredstava koje proizvode renomirani brendovi iz ove oblasti poput njemačke kompanije Tunap, koja je na tržištu prisutna više od sedam decenija. Ovaj preparat može se dodati u gorivo vozila, odnosno sjediniti s njim u rezervoaru. Alternativa ovom hemijskom sredstvu je dekarbonizacija sa HHO uređajem, koja se zasniva na puštanju HHO, odnosno oksihidrogen plina u usisni sistem automobila.
Ovaj plin, koji nastaje elektrolizom destilovane vode ima hemijsko svojstvo da otapa i za sebe veže karbon, koji se nakon toga efikasno sagorijeva ostavljajući iza sebe čiste površine. Preventivnim ponavljanjem ove metode na svakih 30 do 50.000 pređenih kilometara može se smanjiti rizik od fatalnog onečišćenja vitalnih dijelova motora, te njegov rad zadržati u okvirima koje je projektovala fabrika. Osim čistijeg motora i izduvnih gasova, potencijalni dobitak procesa dekarbonizacije je i bolje sagorijevanje odnosno manja potrošnja goriva.
Za kraj opet napominjemo da dekarbonizacija ne može, niti je zamišljeno da budem metoda s kojom se čisti motor s debelim slojem karbonskih naslaga, već je riječ o metodi koja zdravom i čistom motoru pomaže da takav ostane što je moguće duže.
Dekarbonizacija Tunap