Trgovački pregovori Evrope i Kine: Transfer znanja ili transfer blama

+3

Najnovije nezvanične informacije do kojih su došli mediji u Evropi sugerišu da predstavnici Evropske unije u trgovačkim pregovorima u domenu uvoza i prodaje automobila od Kine zahtijevaju obavezan uvid u tehnološke patente na koje sva prava trenutno polažu Kinezi.

"Moći ćete prodavati električne automobile u Evropskoj uniji po istom principu koji je bio prije uvođenja rigoroznih carina i sankcija ako nam predate svoje patente." To je u grubom obliku nezvaničan stav evropske pregovaračke misije, koji na prvi pogled ne ostavlja puno prostora za postizanje bilo kakvog kompromisa.

Podsjećamo da su Kinezi u međuvremenu daleko odmakli kada je riječ o razvoju električnih automobila i prateće tehnologije, toliko daleko da danas polažu prava na veliki broj tehnoloških patenata, koji ih stavljaju u puno povoljniju poziciju kod poslovnih partnera i ulagača nego što je imaju njihovi evropski konkurenti.
 
U nastojanju da smanje trenutni tehnološki jaz kojeg definitivno ne mogu smanjiti sami, evropski proizvođači automobila i njihovi politički saveznici od Kineza zahtijevaju da im predaju na uvid njihova do sada stečena iskustva. Mada se na prvi pogled čini da je dogovor nemoguć i da se pregovori nalaze u ćorsokaku potez evropskih pregovarača je zapravo samo trenutni manevar čiji cilj je što bolje pozicioniranje prije davanja puno konkretnije ponude, koja će biti vezana za partnerstvo sa silovito rastućim kineskim automobilskim brendovima. 

Ekonomski analitičari smatraju da je jedini način da se dođe do relaksacije odnosa između kineskih i evropskih automobilskih proizvođača u obnavljanju njihovog partnerstva. Aktuelne sankcije jednako štete objema ekonomijama, jer ograničavaju njihov razvoj i konkurentnost.

Ono za što se evropski predstavnici zalažu je da se primjeni model strateškog partnerstva, koji je dugo godina bio aktuelan u Kini, gdje su svjetski poznati automobilski brendovi u saradnji s lokalnim kompanijama podizali tvornice i pokretali velikoserijsku proizvodnju, dijeleći pri tome s njima patentiranu tehnologiju. 

Trenutni pregovori su prema saznanjima britanskog Financial Timesa toliko daleko odmakli da je Evropska unija kineskim automobilskim brendovima spremna ponuditi subvencije u iznosu većem od milijardu eura, pod uslovom da pristanu podijeliti svoju tehnologiju i intelektualno vlasništvo s evropskim partnerima. Ovaj program podrazumijeva i da kineske automobilske kompanije dobiju zeleno svjetlo za ulaganje u izgradnju tvornica na evropskom tlu što bi otvorilo prostor za pristup subvencijama i fondovima koji su namijenjeni za afirmaciju proizvodnje baterija.

Kineski automobilski brendovi ozbiljno razmatraju ponuđene uslove, ali još uvijek nema njihovog zvaničnog stava, a sličan vid poslovne saradnje s njima nagovijestila je i nova američka administracija. Jedno je sigurno ukoliko Kinezi prihvate ovaj novi vid poslovne saradnje dobiće otvoren pristup novim tržištima, ali će njihova velika trenutna ekspanzija biti obuzdana i svedena u tačno određene okvire, koji trenutno ne postoje, ali su nužni kako bi se uspostavio kakav, takav red na globalnom automobilskom tržištu koje je trenutno u svojevrsnom haosu.

Kad bi se ova nova strategija usvojila, to bi označilo novu prekretnicu u ekonomskim odnosima između Europe i Kine. Vrijeme će pokazati da li ovo možda jedini ispravan put za obje strane ili još jedan pucanj u prazno.