Lada X-Cross 5: Kako je ekspresno ugašen projekat "Kineza" iz AvtoVAZ-a

Kineski brendovi, koji su spasili rusko tržište nakon povlačenja zapadnih kompanija, postaju sve teži balast, nelojalna konkurencija najvećem domaćem proizvođaču

Trebao je postati najprestižniji model Lade, a ostao je maloserijski SUV, čija je pojava ravna "ukazanju" hiperautomobila koje vlasnici rijetko izvode iz zagrijanih garaža. Jer, Lada X-Cross 5 je proizvedena u svega 170 primjeraka, koji i nisu stavljeni u slobodnu prodaju nego dati korporativnim kupcima. Jedan od vlasnika, član menadžmenta AvtoVAZ-a, kaže da uživa u raritenom automobilu i ne bi ga prodao ni za milione rubalja...

Priča je počela kada je, zbog dobro poznatih razloga, Nissan napustio Rusiju, prebacujući svoju fabriku u Sankt Petersburgu na državni Naučno-istraživački institut za automobile i automobilske motore (NAMI). Japanci su zadržali pravo otkupa fabrike u roku od šest godina, a novi vlasnik je u februaru 2023. proizvodnu lokaciju prepustio svojoj firmi-kćerki AvtoVAZ, čiji je kontrolni paket od 67% NAMI ranije kupio od Renaulta (također uz mogućnost povratka Francuza u roku od šest godina).

Prazne fabričke kapacitete su Rusi odlučili popuniti rebrendiranim atraktivnim kineskim SUV-om, nakon što je slično učinjeno s Renaultovom fabrikom u Moskvi, koja je postala dom oživljenog Moskviča. Strateški partner pronađen je u kineskom FAW-u, čiji je model Bestune T77 rebrendiran i prilagođen korporativnom identitetu Lade. Tako je rođena Lada X-Cross 5, SUV dužine 4.525 mm, širine 1.845 mm, visine 1.615 mm, s međuosovinskim rastojanjem od 2.700 mm. 

Ispod poklopca motora je 1,5-litarski turbobenzinac snage 160 "konja" u kombinaciji sa 7-stepenim automatskim mjenjačem s dvostrukim kvačilom i prednjim pogonom. Obećana je bogata oprema, koja uključuje panoramski krov, multimedijalni sistem, širokougaone kamere, sistem za kočenje u slučaju nužde, kontrolu umora vozača i upozorenje o napuštanju trake, a početak prodaje X-Cross "Petice" zakazan je za treći kvartal prošle godine. Automobil se pojavio i na Ladinoj web stranici, a onda je cijeli projekat zaustavljen!?

Iako neki mediji navode da su se Kinezi povukli iz projekta zbog straha od sekundarnih sankcija, nakon što se AvtoVAZ našao na crnoj američkoj listi, pravi razlog za zaustavljanje Lade X-Cross 5 je nemogućnost postizanja dogovora AvtoVAZ-a i FAW-om oko lokalizacije modela. Zašto bi FAW dijelio zaradu s AvtoVAZ-om, kada može pokupiti "sav kajmak" prodajom automobila kineske proizvodnje ili organizovati "svoju" montažu u Rusiji, o čemu se govori ovih dana. 

Postoji i pomalo zaboravljeni razlog zašto su Rusi nevoljni lijepiti značku Lade na kineski automobil. Lada je domaća marka automobila, jedan od simbola Rusije i mora zadržati vlastiti identitet. Prije 10-ak godina, kada je Renault preuzimao većinski paket dionica AvtoVAZ-a i najavljivao unificanje Ladine palete s modelima svoje grupe, stiglo je oštro upozorenje Vladimira Putina.

Ruski predsjednik im je poručio da "Lada mora ostati prepoznatljiv ruski brend". Istina je da se u paleti Lade nalazi Largus, rebrendirani Logan MCV prve generacije, ali kupovinom licence i tek nakon što je prestala proizvodnja originalnog rumunskog karavana.

Bilo kako bilo, ambiciozni projekt je zaustavljen, AvtoVAZ najavljuje samostalni razvoj SUV-a kao dio lansiranja 12 novih modela do 2030. godine. Paradoksalno, kineski brendovi, koji su spasili tržište nakon povlačenja zapadnih kompanija, postaju sve teži balast, nelojalna konkurencija najvećem domaćem proizvođaču. "Originalni", tehnički moderan, FAW Bestune T77 u Rusiji košta od 2,17 miliona rubalja (40.000 KM), dok za limuzinu Lada Aura treba dati 2,6 miliona rubalja (48.000 KM).